EN TR

Güncel Haber

Güney Kore Güç Grubu, ALTAY AMT Seri Üretim Projesi için Aranan Güç Grubu Çözümü Olabilir mi?

Birkaç gün önce Defense News Dergisinde Burak Ege BEKDİL imzasıyla yayımlanan bir haberde Türkiye’nin Alman menşeili Europowerpack Güç Grubu ve Fransız menşeili zırh çözümünün tedarikinde yaşanan sorunlar nedeniyle bir türlü seri üretim aşamasına gelinemeyen ALTAY Ana Muharebe Tankı (AMT) Programın`da Güney Kore ile görüşmelere başladığı iddiasına yer verilmişti. Buna göre gerek tedarik (SSB) makamı, gerekse askeri yetkililer ve ALTAY AMT Seri Üretim Fazı Ana Yüklenicisi BMC Firması yetkilileri bir süredir Güney Koreli Hyundai Rotem üzerinden Güney Koreli tank motoru üreticisi Doosan Infracore Corporation ve transmisyon üreticisi S&T Dynamics Firmalarıyla görüşmeler yapmakta. T.C. Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail DEMİR, daha önce 7 Mayıs 2020 tarihinde ALTAY Projesinde adını açıklamadığı bir ülke ile güç grubu konusunda çalışmalarının devam ettiğini, hatta imzaların atıldı denilebileceğini ifade etmişti.

Tarih: 25 Kasım, 2020

Doosan ürünü 12 silindirli (V12), 27.2 litre hacmindeki 1.500bg kapasiteli DV27K Dizel Motoru Güney Kore Kara Kuvvetleri için üretilen ikinci paket 106 adet K2 Black Panther AMT’nda kullanılmakta iken S&T Dynamics ürünü hidrolik tork konvertöre sahip EST15K Otomatik Transmisyonu ise ilk paket 100 adet ve ikinci paket 106 adetlik K2 AMT’nda yaşanan teknik sorunlar nedeniyle kullanılamamış ve ihtiyaç Alman Renk Firması ürünü HSWL 495TM Otomatik Transmisyonu üzerinden karşılanmıştı. Yerli tasarım ve üretim EST15K Otomatik Transmisyonunun geliştirme/iyileştirme ve test sürecinin tamamlanmasının ardından bu yıl sipariş edilmesi beklenen 54 adet K2 AMT’nı kapsayacak 3’ncü pakette DV27K Dizel Motoru ile birlikte kullanılması hedeflenmişti.

Euro3,5 Milyar değerindeki ALTAY AMT Seri Üretim Sözleşmesi 9 Kasım 2018 tarihinde imzalanmış ve aynı gün attığı bir tweet ile imza haberini sosyal medya hesabından duyuran Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail DEMİR, “İlk ALTAY Tankı 18 ay sonra KKK’na teslim edilecek. Hayırlı olsun,” demişti. Ancak sözleşmesinin imzalanmasının üzerinden 2 yılı aşkın bir süre geçmesine rağmen kritik alt sistemlerinin tedarikinde yaşanan sorunlar nedeniyle sözleşme uzun bir süre yürürlüğe girememiş ve To başlatılamamıştı. Proje 40 adedi T1, 210 adedi T2 ve 1 adet insansız kuleli T3 prototipi olmak üzere üç ayrı konfigürasyonda toplam 251 tankın üretim ve teslimatını kapsamaktaydı. Seri Üretim Fazı altında imal edilecek ALTAY AMT’larının bir bölümünde yerli tasarım ve üretim bir güç grubunun kullanılması planlanmış ve bu çerçevede Güç Grubu için 13 Haziran 2018 tarihinde SSB ile bir sözleşme imzalanmıştı. BMC Power Firması tarafından geliştirilecek en az 4.600Nm tork ve 1.500bg kapasiteli V12 dizel motor, çapraz tahrikli bir otomatik transmisyondan ve soğutma paketi ile ilgili alt sistemlerden oluşacak ‘U Konfigürasyonu’ndaki ALTAY AMT Güç Grubu’na BATU adı verilmişti.

Bu arada 2019 Mayıs ayında ortaya atılan bir iddiaya göre BMC, Fiat şirketinin desteğiyle Ariete AMT’nda kullanılan 25,8 litre 1.270bg (950kW) güç kapasiteli Fiat/Iveco MTCA V12 Dizel Motorunu temel alan 1.600bg güç kapasiteli yeni bir motor geliştirmek üzere çalışmalar yürütmekteydi. İddiaya göre çalışmalara Fiat Firması da destek verecek ve elde edilen verilerden yararlanılarak iki ayrı motor ortaya çıkacaktı. İtalyanlar süperşarj beslemeli 1.500bg kapasiteli bir motor tasarımı yaparken, BMC’nin ALTAY AMT’nda kullanacağı motor ise turboşarj beslemeli olacaktı. Ancak öyle gözüküyor ki İtalyan Kara Kuvvetleri envanterindeki C1 Ariete AMT’larının Yarı Ömür Modernizasyonu (MLU) Projesi kapsamında mevcut Fiat-Iveco MTCA V12 Motorunun 1.500bg’lik sürümü yerine Iveco ürünü 1.600bg kapasiteli 12 silindirli (V12) VECTOR-12 Motorunun seçilmesi ile bu seçenek ağır darbe aldı. VECTOR-12, hizmetteki B2 Centauro II 8x8 MGS tekerlekli Zırhlı Muharebe Araçlarını güçlendiren VECTOR-8 Dizel Motoru üzerine şekillendirilecek ve Renk ürünü HSWL 295TM Otomatik Transmisyonu (Almanya’nın ihracat lisansını iki yıldır vermediği ALTAY AMT’nda kullanılan EuroPowerpack Güç Grubunun da bir parçası aynı zamanda) ile birlikte kullanılacak. Euro35 Milyon tutarındaki sözleşme altında modernize edilecek 3 C1 Ariete AMT prototipi ile test sürecinin 2021 yılında başlaması planlanmıştı.

7 Mayıs 2020 günü SSB resmi YouTube kanalı üzerinden gerçekleştirilen ortak canlı yayında aralarında Defence Turkey dergisinin de yer aldığı savunma sanayi dergileri temsilcilerinin sorularını cevaplandıran SSB Başkanı Prof. DEMİR, ALTAY AMT’nda kullanılacak motor için yabancı ortakla yürütülen çalışmaların olumlu bir şekilde ilerlediğine dikkat çekerek olası bir olumsuzluk durumu için B ve C planlarının da mevcut olduğunun altını çizmişti. Başkan DEMİR şöyle konuşmuştu: “ALTAY’da bir ülkeyle çalışmalarımız devam ediyor. İmzalar atıldı diyebiliriz. Motor için de B hatta C planımız var. Burada çalışmalarımız devam ediyor. Ama diğer taraftan elektrikli olsun, ister hibrit olsun çalışmalarımız devam ediyor.” SSB DEMİR, 22 Haziran 2020 günü M5 Dergisine verdiği demecinde “Daha önce tedarik edilen bir miktar motorla 6 tane Altay tankının üretimiyle ilgili sürecin başladığı konuşuluyor. Bunun gerçeklik payı var mı?” sorusuna: “Adede 6 demeyebiliriz çünkü yedek motor sayısı var. Onların belli bir test sayısı var. Yedekleri pat diye tanka koyacaksınız diye bir şey yok. 5 olur, 4 olur. Ama böyle bir çalışmaya başlandı. Peki neden dün başlanmadı diye sorulabilir. Bir üretim tesisi kurmayla başlayacaksınız, bir şey ürettim, 3 yıl, 5 yıl bekledim şeklinde bir şey olmasın diye takvime göre ilerleyeceğiz,” cevabını verdi. Başkan DEMİR, DEFENCE TURKEY Dergisi iie 25 Eylül'de yaptığı söyleşi de EuroPowerpack Güç Grubunun Türkiye’ye satışına yönelik ihracat lisansı konusunda herhangi bir gelişme olup olmadığı ve Proje takviminin ne zaman başlayacağına ilişkin bir soruya cevaben şunları söylemişti: “Belki kamuoyunda haksız şekilde dillendirilen neden üretim başlamadı diye bir tepki var. Şimdi prototip üretilirken bir güç grubu seçilmiş ve biz firmaya diyoruz ki bu prototip üzerinden üretim yapacaksın. Eğer prototipin üzerine geliştirildiği güç grubunu kaynak ülke vermekten vazgeçtiyse burada seri üretim yapacak tarafı suçlamak hakkaniyetli olmuyor. Onlar da bizim de desteğimizle çözüm arıyorlar, kendi motor geliştirme projemizin yanında başka bir ülke ile beraber devam edebilir miyiz? üzerine çalışmalarını çok geniş bir şekilde yaptılar. Orada dahi sadece güç grubunun değil, güç grubu ile ilgili belli bir aksamında söz konusu olduğu çok aktörlü bir durum ortaya çıktı. Yani bir ürün sadece bir yerden gelmeyebiliyor çok küçücük bir parça bile eğer başka bir ülkeden geliyorsa onunla ilgili de önünüzün açık olması gerekiyor. Başka bir ülkeden motorla ilgili belli bir aşamaya gelindi, bir taraftan da yerli motor ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. İlk aşamada tankın üretim, prototip aşamasında oluşturulan kısıtlı sayıdaki birkaç motorla başlayabilir ama niye başlamadı derseniz 3-4 tane tank üretip beş sene, iki sene beklemenin bir anlamı yok. Arka arkaya gelecek şekilde bir zincir oluşturup, bunu yaparsak, başlayacağız…” DEMİR Alman EuroPowerpack dışındaki güç grubu opsiyonunun ALTAY AMT’na entegrasyon ve kalifikasyon sürecine ilişkin bir soruya cevaben de: “Eğer bir noktada blokaj varsa oturup bekleyemezsiniz. Süreç konusuna gelirsek birileriyle bir şeyler görüşüyorsunuz, bir aşamayı geçiyorsunuz ama bir komponentte takılabiliyorsunuz. Biz, bütün gücümüzle süreci en iyi şekilde götürmeye çalışıyoruz. Ve nihayetine de geldik gibi. Bazen çok küçük bir konu hiç ummadığınız kadar uzayabiliyor. Pratik olarak aslında sonuna gelindi ama tabii bir de kalifikasyon süreci var. Güç grubunu kendi ürününüze de kalifiye etmeniz gerekiyor. Bu ürünle ilgili yüklenicinin inisiyatifi dışında bir blokaj olduysa, bu mücbir sebebe giriyor. O zaman ne yapacaksınız. Hazır raftan alıp platforma koyacağınız bir ürün de değil. A ürünü olmadı B ürününü kullanırım diyeceğiniz bir konu değil. Bir kere tedarik edilecek güç grubu ile ilgili ülkeyle, o şirketle anlaşılması bir süreç, sonrasında o sistemin kendi ürünümüze takılması ve ürün üzerinde kalifiye edilmesi de bir aşama ki daha ülkeyle konuşma, anlaşma şartlarını olgunlaştırma, bir sürü konu var...” diye konuşmuştu.

AMT Güç Grubunda Güney Kore Tecrübesi: K2 AMT Güç Grubu

Türkiye’den çok daha ileri bir otomotiv sanayine sahip olan Güney Kore, 2005-2014 arasında K2 Black Panther AMT için yerli Güç Grubu geliştirme çalışmaları yürütmüştür. Bu çerçevede 12 silindirli (V12) dizel motorun geliştirilmesi için ilk güç grubunu 1980’li yıllarda geliştiren Doosan Infracore ve otomatik transmisyon sisteminin geliştirilmesi için de S&T Dynamics Firmasını görevlendirmişti.

Güney Kore XK2 AMT Geliştirme Programına 1995 yılında başlamış ve 2007 yılında ilk XK2 prototipi sergilenmiş ve 13 yıllık bir sürecin sonunda 2008 yılında K2 adı altında üretime hazır hale getirilmişti. Kapsamlı test sürecinin ardından ilk parti 100 K2 Black Panther (Kara Panter) AMT’nı kapsayan ABD$820 Milyon değerindeki sözleşme Aralık 2014’te imzalanmış (üretim faaliyetlerine Kasım ayında başlanılmıştı) ve teslimatlar Kasım 2016’da tamamlanmıştı. İlk parti 100 K2 AMT, o tarihte yerli güç grubu hazır olmadığından Alman MTU dizel motor ve Renk HSWL 295TM Transmisyonundan oluşan güç grubuyla donatılmıştır. Uzun (yerli tasarım güç grubu geliştirme sürecinde yaşanılan teknik sorunlar K2 Projesi takviminde iki yılı aşkın bir gecikmeye yol açmıştı) ve maliyetli çalışmaların ardından Güney Kore, Doosan Infracore ürünü 1.500bg kapasiteli çift turbo şarjlı DV27K isimli dizel motor (Alman MTU ürünü MT890 serisi dizel motor temel alınarak geliştirildiği iddia edilmektedir) ve ST Dynamics ürünü EST15K isimli 6 ileri ve 3 geri vitese sahip tam otomatik transmisyondan oluşan yerli güç grubunu 9 yılda (2005-2014) geliştirmeyi başarmıştı. Yerli güç grubunun sözleşmesi Mart 2015’de alınan karar çerçevesinde sözleşmesi 2019 yılında imzalanan ikinci paketteki 106 K2 AMT’nda kullanımı planlanmışsa da EST15K Transmisyonunun mobilite testleri sırasında düşük güvenilirlik ve dayanıklılık performansı nedeniyle isterleri karşılayamaması ve birçok kez testlerde başarısız olması üzerine Güney Kore Savunma Tedarik Ajansı (DAPA) Şubat 2018’de ikinci paket tanklarda DV27K Dizel Motoru ve Renk ürünü HSWL 295TM Otomatik Transmisyonundan oluşan hibrit güç grubunun kullanılacağını açıklamıştır.

S&T Dynamics Askeri Ürünler Kataloğu’nda paylaşılan bilgiye göre EST15K, Güney Kore Kara Kuvvetleri ile koordinasyon içerisinde gerçekleştirilen Operasyonel Testleri 2 Mayıs 2013 tarihinde tamamlamış, Güney Kore Savunma Geliştirme Ajansı ile koordinasyon içerisinde icra edilen Geliştirme Testlerinde ise 9.600km’lik Dayanıklılık Testi hariç 82 isterin tamamını karşılamıştır. Firmanın iddiasına göre EST15K Transmisyonu ile donatılan muharebe ağırlığındaki K2 AMT, Dayanıklılık Testi sırasında 8.198km yol katederek 9.600km olarak planlanan Dayanıklılık Testinin %85,4’ünü tamamlayabilmiştir. Ancak, 16 Temmuz 2020 günü Güney Kore’de yayımlanan Kim Byung-WOOK imzalı bir haberde EST15K Transmisyon sisteminin 2014 yılında icra edilen performans (Dayanıklılık Testi’ni kast ediyor) testlerinde 6 kez başarısız olduğunu ve testlerde transmisyonun 237 saatlik çalışmanın ardından arızalandığı iddia edilmiştir.

Yerli tasarım ve üretim EST15K Transmisyonunun geliştirme/iyileştirme ve kalifikasyon test sürecinin tamamlanmasının ardından bu yıl sipariş edilmesi beklenen 54 adet K2 AMT’nı kapsayacak 3’ncü pakette DV27K Dizel Motoru ile birlikte kullanılması hedeflenmişti. Güney Kore yerel basınında Temmuz ve Ağustos 2020’de yayımlanan haberlere göre DAPA Dayanıklılık Testlerine ilişkin isterlerde revizyona gitmiş ve yeni standartlar açıklamıştır. Bazı Koreli yazarlara göre söz konusu revizyonla K2 Black Panther AMT’nde yerli güç grubunun kullanılmasının önü açılmıştır. Konuyla ilgili bir demeç veren DAPA AMT ve Zırhlı Araçlardan Sorumlu Bölüm Başkanı Kim Ki-TAEK, revizyonun “K2 Tankının güç grubunun tamıyla yerelleştirilmesi için bir başlangıç ​​noktası” olacağını söylemiştir. DAPA, 16 Temmuz 2020 tarihinde yaptığı bir açıklamada, “Bu yıl içinde, revize edilmiş isterlere uygun olarak aday yerli güç grubu ile yeni bir kalifikasyon testi gerçekleştireceğiz ve yerli transmisyon sisteminin üçüncü parti K2 AMT üretiminde kullanılıp kullanılmayacağına bu yıl sonundan önce karar vereceğiz,” demişti. Kim Byung-WOOK imzalı habere göre adı açıklanmayan bir DAPA yetkilisi ise konuyla ilgili olarak şu değerlendirmede bulunmuştur; “Üçüncü parti K2 tanklarını %100 Kore ürünü parçalarla üretebilmek için, S&T Dynamics’in transmisyon sistemi üzerinde ek testler yapacağız. Testi gerçekleştirme şeklimizi değiştirsek de eşik hala aynı. Yani transmisyon sisteminin herhangi bir kusur olmadan 320 saat veya 9.600 kilometre boyunca başarıyla çalışması gerekiyor.” EST15K Transmisyonu ile ilgili ulusal savunma standartları konusunda ilgili kurumlar ve şirketler arasında tartışmalar ve anlaşmazlıklar yaşanmış ve 2018 yılında yapılan parlamento denetimi sonrasında yönetmeliklerin revize edilmesi istenmişti. Güney Kore Hükümeti, söz konusu testin “adil ve makul bir şekilde” gerçekleştirilebilmesi için ilgili düzenlemeleri 16 Temmuz Perşembe günü kamuoyu ile paylaşmıştı. Kim Byung-WOOK imzalı bir habere göre DAPA’nın değişen kuralları uyarınca bir kusur, “transmisyonun temel bir işlevinin (vites değiştirme, yönlendirme, frenleme) kaybolduğu veya performanstaki ‘ciddi’ bir düşüş nedeniyle testin artık devam edemediği bir durumu” ifade etmektedir. WOOK bu durumu şu şekilde yorumlamıştır: “Basitçe ifade etmek gerekirse, test sonuçları tamamen ordunun ‘ciddi’ terimini nasıl yorumladığına bağlıdır.”

20 Kasım 2020 itibarıyla Kore Güç Grubu ile donatılmış K2 Black Panther AMT ile kalifikasyon testinin yapıldığı ve EST15K Transmisyonunun Seri Üretim için onaylandığına dair bir haber açık kaynaklarda yer almamıştır.

Kore Güç Grubu ve EuroPowerpack Arasındaki Başlıca Farklılıklar

Doosan Infracore ürünü 4 zamanlı, 12 silindirli, su soğutmalı ve çift turboşarjlı 1.500bg kapasiteli DV27K Dizel Motoru V12 yapısında ve 27,2 litre hacmindedir. Motorun nominal devir hızı 2.000rpm (dakikada 2.000 tur), 1.479bg üretirkenki devir hızı ise 2.700rpm olarak verilmiştir. 2.000rpm’de 4.560Nm tork üretebilen tamamıyla elektronik kontrollü Sabit Basınçlı Püskürtme (Common Rail Injection) sistemi ile donatılan 1.828mm x 1.060mm x 1.126mm ölçülerindeki DV27K’nın kuru ağırlığı 2.578kg olarak verilmekte. 140 litre yağ kapasitesine ve hidrolik tork konvertöre sahip olan 6 ileri 3 geri vitese sahip EST15K Transmisyonunun kuru ağırlığı ise ürün broşüründe 2.500kg olarak verilmektedir. Ürün broşüründe 65 ton ağırlığa kadar tanklarda kullanılabileceği belirtilen EST15K hem Doosan DV27K, hem de MTU MT883 Ka-501 motoru ile eşleştirilebilmektedir. Yerli güç grubu sayesinde K2 AMT’nın asfalt zeminde saatte 68km, arazide ise 50km sürate erişebileceği ve dahili yakıt ile 450km mesafeyi kat edebileceği belirtilmiştir. Ancak muharebe ağırlığı 56 ton olan K2 AMT’nın MTU MT883 Ka-501 V12 dizel motoru ve Renk HSWL 295TM otomatik transmisyonu ile sıfırdan 32km sürate 7sn içinde ulaşırken Kore Güç Grubu ile donatıldığında bu sürenin yaklaşık 8sn olarak gerçekleştiği iddia edilmiştir. MTU MT883 Ka-501CR V12 dizel motoru ve 5 ileri 3 geri vitese sahip, kuru ağırlığı 2.450kg olan Renk HSWL 295TM otomatik transmisyonundan oluşan EuroPowerpack ile güçlendirilen 63.5 ton ağırlığındaki ALTAY AMT ise sıfırdan 32km sürate 6sn içinde ulaşabilmekte ve geri yönde 30km (yine 6sn’de ulaşıyor) hızla ilerleyebilmektedir. Muharebe ağırlığı 63.5 ton olarak öngörülen ALTAY AMT’nın EuroPowerpack Güç Grubu ile 65.5km/s sürate erişebildiği belirtilmektedir.

ALTAY AMT’ndaki EuroPowerpack Güç Grubu motorun transmisyona paralel olarak yerleştirildiği ‘U Tipi Konfigürasyon’a sahiptir. Güç grubunda motor olarak Alman MTU firması tarafından üretilen 880 serisi dizel motor ailesinin en yeni üyesi olan ve daha iyi yakıt tasarrufu değerleri sağlayan Sabit Basınçlı Püskürtme sistemine sahip 12 silindirli (V-12 tipi) MT883 Ka-501CR dizel motoru tercih edilmiştir. 1.488mm x 972mm x 742mm ölçülerindeki MT883 Ka-501CR Motorunun 2.000rpm’deki tork değeri 3.687ft-lb (4.999Nm) olarak verilmektedir. Hacmi 27.4 litre, kuru ağırlığı ise 1.800kg (3.968lb) olan MT883 Ka-501CR Motoru, standart konfigürasyonda 1.200kW (1.630bg) güç üretebilmektedir. Yağ kapasitesi 80kg (21.13 galon) olan motorun nominal devir hızı 3.000rpm (dakikada 3.000 tur) olup 2.700rpm devir hızında 1.496bg güç üretebilmektedir. ALTAY AMT Projesi şartnamesinde motor gücü 1.500bg olarak tanımlandığı için 1.630bg kapasiteli MT883 Ka-501CR dizel motoru Türkiye’ye gönderilmeden önce ‘downgrade’ (yazılım ağırlıklı bir çalışma) edilmiş ve tanklara 1.500bg üretecek şekilde takılmıştı. ALTAY AMT Güç Grubunun diğer tank modellerinde kullanılan EuroPowerpack sistemlerinden bir diğer en dikkat çekici farklılığı/üstünlüğü ise kendi sınıfındaki en güçlü Soğutma Sistemi’ne sahip oluşudur. Dünyadaki tüm tanklarda güç grubunun ürettiği beygir gücü, tanımlanan çalışma sıcaklığı değerlerinin üzerine çıkıldığında, motorun hararet yapmaması ve tankın bir şekilde görevine devam etmesi için yavaş yavaş, kontrollü bir şekilde azalır. ALTAY AMT’ndaki güç grubunda yer alan soğutma sistemi ise şu anda dünyadaki en yüksek sıcaklıklarda herhangi bir beygir gücü kaybına yol açmadan çalışabilecek şekilde tasarlanmıştır. Bu soğutma sisteminin geliştirilmesinde Otokar mühendisleri de görev almıştı.

ALTAY AMT Geliştirme Fazı sırasında Ekim 2010’da imzalanan €12 Milyon değerindeki sözleşme altında toplam 5 set EuroPowerpack Güç Grubu tedarik edilmişti. Bunlardan 4’ü PV1, PV2, MTR ve FTR Prototip ve Ön Prototiplerine 5’inci güç grubu ise Otokar’ın mobilite testlerinde kullanmak üzere kendi insiyatifiyle ürettiği tank şasinde (5 numaralı prototip) kullanılmıştı. O tarihlerde görüştüğüm bir Otokar yetkilisi 5’inci güç grubunun Otokar özkaynaklarıyla finanse edildiğini ifade etmişti. Otokar tarafından IDEF ‘17 Fuarında sergilenen ALTAY-AHT (Asimetrik Harp Tankı), 5 numaralı ALTAY AMT gövdesi/şasisi üzerine şekillendirilmişti. Dolayısıyla ALTAY AMT Faz-I sonunda Otokar tarafından SSB’na 4 güç grubunun kullanıldığı PV1, PV2, MTR ve FTR Ön Prototip ve Prototiplerinin teslim edildiğini değerlendirmekteydim. Ancak, Otokar’ın 5’inci EuroPowerpack Güç Grubu’nu da SSB’na teslim ettiği iddia edilmektedir. Dolayısıyla Kore Güç Grubu teslimatı başlayana kadar mevcut güç grubu setleri ile ilk aşamada sadece 5 ALTAY T1 AMT teslimatı mümkün olabilecektir.

Kore Güç Grubu ve ALTAY T1/T2 Ana Muharebe Tankları

ALTAY AMT Projesi Faz-II, Seri Üretim Projesi kapsamında BMC söz konusu 4 ön prototip ve prototip tankı teslim alan BMC, Sözleşme uyarınca bu prototipleri T1 konfigürasyonuna yükseltecektir. Bu çerçevede BMC mühendislerinin sorumluluğunda mühendislik çalışmaları başlatılmış, çalışmalar önce Ankara Mühendislik Ofisi’nde ardından da Adapazarı’na taşınan ve Arifiye’de kurulan Mühendislik Ofisi’nde yapılmıştır. Mevcut takvime göre BMC ilk ALTAY T1 AMT teslimatını To+24 ayda gerçekleştirecektir.

BMC personeli tarafından 1’inci Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü’nde 2 aylık bir çalışma ile hazırlanan T1 Demonstratörü (PV2 prototipi üzerine şekillendirilmişti) üzerindeki pek çok sistem henüz hazır olmadıklarından ‘dummy’ ürün olarak IDEF ‘19 Fuarında BMC standında sergilenmişti. PV2 prototipi ile T1 arasındaki temel fark Aselsan ürünü AKKOR Aktif Koruma Sistemi (AKS) ve Roketsan ürünü geliştirilmiş zırh paketinden kaynaklanmaktadır. T1 Demonstratörü üzerinde kule arkası kafes zırh + gövde yanlarında daha kalın ERA paketi + kule üstü yeni zırh paketi bulunmakta. Kule etrafında 4 adet AKKOR AKS radarı var, ayrıca tank içinde AKKOR AKS için pek çok elektronik birim var o yüzden kulenin arka tarafı biraz genişletilmiş durumda. ALTAY AMT’nın mevcut konfigürasyondaki ağırlığı 63,5 ton olup bunun 25 tonu kule ağırlığıdır. T1 versiyonunda ilave zırh paketi nedeniyle tankın ağırlığında yaşanacak artışın güç grubunun performansına olumsuz etki yapıp yapmayacağına dair bir sorumuza cevaben BMC yetkilileri T1 konfigürasyonunda gelen ağırlıkların kendi öngördükleri ağırlık sınırlarının içerisinde olduğundan ekstra bir değişikliğe gerek olmadığına dikkat çekmişlerdi. 40 adetlik T1 modelinin ardından imal edilecek 210 adetlik T2 modelinde de yine AKKOR AKS yer alacak ancak tankta tamamen farklı bir zırh paketi (Defense News haberinde geçen Fransız zırh sistemi sanırım bununla ilgili) kullanılacaktır. Tankın ana zırhı da farklı olacağından ciddi bir ağırlık artışı yaşanacağına dikkat çeken BMC yetkilileri “Şu anda rakam veremiyoruz ama zaten ilk 40 tank T1, dolayısıyla daha T2 takvimine çok var. SSB’nın onanıyla adım adım gideceğiz,” diye konuşmuşlardı. Ağırlık artışını kompanse etmek için T2’de mevcut motordan (MT883 Ka-501CR) daha güçlü (sadece beygir gücü açısından değil tork özellikleri açısından da) ve daha yüksek performanslı bir motor olacak şekilde kurgulanan özgün dizel motorun kullanılması planlanmıştı.

Sonuç

Tedarik edilmesi planlanan Kore Güç Grubu’nun 40 adetlik ALTAY T1 AMT’ları için düşünüldüğünü böylelikle T2 üretimi başlayana kadar özgün güç grubu BATU’nun geliştirme, test ve üretim süreçleri için ilave bir sürenin (24 ay) kazanılabileceği değerlendirilmektedir.

Ancak, yukarıda da dikkat çekildiği üzere Kore Güç Grubu gerek hacim gerekse ağırlık açısından mevcut EuroPowerpack Güç Grubu’dan biraz daha büyük değerlere sahip, ayrıca sağladığı tork gücü de biraz daha zayıf. Kore Güç Grubu’nun mevcut ALTAY AMT prototip veya ön prototiplerine entegrasyonu için belli bir mühendislik çalışması gerekecektir. Ayrıca, entegrasyon sonrasında Kore Güç Grubu ile donatılan prototip tank ve/veya tankları ile kalifikasyon maksatlı olarak farklı arazi ve hava koşullarında Dayanıklılık Testlerinin de icra edilmesi gerekecektir. Bu sürecin ortalama 3-6 ay sürebileceğini değerlendirmekteyim. Güney Kore K2 AMT ile 9.600km’lik Dayanıklılık Testi icra ederken, ALTAY AMT Projesi Faz-I kapsamında Sistem Kalifikasyonu ve Kabul Testleri sürecinde PV1 prototipi ile farklı arazi ve mevsim/hava koşullarında 10.000km Dayanıklılık Testleri yapılmıştı. MTR ve FTR ön prototipleri ile PV1 ve PV2 prototiplerince testler sırasında toplamda yaklaşık 26.000km yol kat edilmişti.

Kore Güç Grubunun testlerde başarılı bir performans sergileyerek ALTAY T1 AMT için sertifiye olmasını müteakip 2021 ortasına kadar Seri Üretim hattına sunulması mümkün olabilecektir. Ancak, To+24 ay olarak planlanan Seri Üretim sürecinde yeni gecikmeleri yaşamamak ve Sözleşme altında taahhüt altına alınan aylık 6 adetlik üretim hızının tutturulabilmesi için güç grubu dışındaki diğer önemli alt sistemlerin teslimatlarının da ALTAY T1 AMT Seri Üretim takvimi ile uyumlu olması gerekmektedir.