İstanbul, Antalya, İzmir ve Ankara başta olmak üzere birçok şehrimiz artık yalnızca turistleri değil; devlet başkanlarını, diplomatları, akademisyenleri, yatırımcıları, sanatçıları, bilim insanlarını ve teknoloji girişimcilerini ağırlayan uluslararası buluşma noktalarıdır. Bu değişim, güçlü bir vizyonun, kapsamlı yatırımların ve Türkiye’nin artan organizasyon kapasitesinin bir göstergesidir.

Kongre turizmi de bu dönüşümün en önemli bileşenlerinden biridir. Türkiye, yüksek standartlı otelleri, modern kongre merkezleri, ulaşım altyapısı ve güvenli organizasyon kapasitesi sayesinde her sezon binlerce akademik, diplomatik ve sektörel toplantıya ev sahipliği yaparak 12 ay turizm hedefinin stratejik bir ayağını güçlendirmektedir.

KONGRE TURİZMİ

Türkiye, son yıllarda kongre turizminde bölgesel bir merkez olmaktan çıkıp küresel bir buluşma noktası haline gelmiştir. İstanbul, Antalya, İzmir ve Ankara; modern kongre merkezleri, yüksek konaklama kapasitesi, uluslararası ulaşım ağı ve güvenli organizasyon altyapısıyla çok uluslu şirketlerin, akademik toplulukların, uluslararası kuruluşların ve diplomatik platformların tercih ettiği şehirler arasında yer almaktadır.

Özellikle İstanbul, Uluslararası Kongre ve Konvansiyonlar Birliği (ICCA) verilerine göre hızla yükselen performansıyla dünyanın önde gelen kongre şehirleri arasında konumlanmıştır. Antalya ise yılın on iki ayında hizmet verebilen 5 yıldızlı otelleri ve geniş toplantı salonlarıyla büyük ölçekli tıp, bilim, teknoloji ve uluslararası diplomasi toplantılarının vazgeçilmez mekânı haline gelmiştir.

Kongre turizminin Türkiye’ye sağladığı katma değerler dikkat çekicidir:

·         Kişi başı harcama, tatil turizmine kıyasla 3 ila 4 kat daha yüksektir.

·         Katılımcıların önemli kısmını karar vericiler, akademisyenler, sektör liderleri ve yatırımcılar oluşturmaktadır.

·         Kongre sonrası yapılan kültürel ve turistik geziler, şehir ekonomisine doğrudan katkı sağlamaktadır.

·         Türkiye, uluslararası organizasyon yetkinliği sayesinde çok sayıda küresel etkinliğin kalıcı ev sahibi olma yolunda ilerlemektedir.

Bunun yanında:

·         IIFF – İstanbul Mobilya Fuarı, aynı anda iki büyük fuar merkezinde düzenlenerek binlerce yabancı alıcıyı ağırlamakta;

·         Modef, Anfaş Hotel Equipment, Promosyon Show İstanbul, Türk-Arap Beauty Expo, Magrotex Mardin Tarım Fuarı, İstanbul Av Silah ve Doğa Sporları Fuarı, EXPO Health Tourism gibi organizasyonlar; bölgesel kalkınma, ihtisas alanlarında uzmanlaşma ve yeni pazar bağlantıları açısından önemli katkı sağlamaktadır.

Bu yapı, Türkiye’yi hem sektör bazlı uzmanlaşmış fuarların hem de geniş kapsamlı uluslararası kongre ve zirvelerin cazibe merkezi hâline getirmektedir.

Son yıllarda gerçekleşen tıp kongreleri, akademik zirveler, mühendislik konferansları, diplomasi forumları ve bilimsel toplantılar, Türkiye’nin yalnızca turizmde değil, bilimde, ekonomide, uluslararası ilişkilerde ve inovasyonda da merkez ülke olduğunun güçlü bir göstergesidir. Kongre turizminin büyümesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın stratejik hedeflerinden biri olan “nitelikli ve dört mevsim turizm” vizyonuyla da birebir uyumludur.

TÜRKİYE’NİN FUAR VE KONGRE BAŞARISI

20 Milyonu Aşkın Kişi Fuar ve Kongrelerde Ağırlanıyor

Türkiye, fuar ve kongre sektöründe son yılların en yüksek rakamlarına ulaşmış durumdadır:

·         2023–2024 döneminde toplam fuar ve kongre ziyaretçi sayısı 20 milyonun üzerine çıkmıştır.

·         Bu ziyaretçilerin önemli bir bölümü iş amaçlı olarak ülkeye gelmekte; kişi başı harcama ortalaması klasik tatil turistinin yaklaşık 3–4 katına ulaşmaktadır.

·         İstanbul, ICCA verilerine göre dünya kongre şehirleri arasında hızla yükselmiş; Antalya ise özellikle kış döneminde dahi yüksek doluluk oranlarıyla öne çıkan bir kongre şehri haline gelmiştir.

Bu tablo, Bakanlığın “az ama nitelikli ziyaretçi” hedefinin başarıyla ilerlediğinin en somut göstergelerindendir.

ULUSLARARASI PRESTİJ KONGRELERİ

Türkiye, diplomasi, gastronomi, sağlık, inovasyon ve lüks turizm alanlarında dünyanın en prestijli kongrelerine ev sahipliği yapmaktadır.

Antalya Diplomasi Forumu (ADF)

Dünyada “diplomasinin buluşma sahnesi” olarak tanımlanıyor. Devlet başkanları, dışişleri bakanları, Nobel ödüllü isimler ve uluslararası kuruluş temsilcileri katılıyor. Türkiye’nin güvenli ve itibarlı bir küresel aktör olduğu mesajını pekiştiriyor.

2025’te düzenlenen ADF’de, 155 ülkeden 6 binin üzerinde konuk ağırlandı. Bu konuklar arasında 21 devlet ve hükümet başkanı, 64 bakan, uluslararası kuruluş temsilcileri ve çok sayıda diplomat, iş insanı, akademisyen ve medya mensubu vardı.

Forum, sadece diplomasi değil; yatırım, dış politika, uluslararası iş birlikleri ve küresel gündem konularının tartışıldığı bir platform olarak Türkiye’nin dış politika —yumuşak güç — kapasitesini gösteriyor. Bu geniş katılım, Türkiye’nin kongre turizmi altyapısının, uluslararası diplomatik zirveler ve yüksek düzeyli toplantılar için güvenli, prestijli ve tercih edilen bir merkez haline geldiğini somut biçimde ortaya koyuyor.

Gastromasa (İstanbul)

İstanbul’da düzenlenen Gastromasa, dünyanın önde gelen Michelin yıldızlı şeflerini, gastronomi yazarlarını ve restoran yatırımcılarını bir araya getiren prestijli bir organizasyondur. Türkiye’nin gastronomi turizmi potansiyelini, yerel ürünlerin küresel mutfakla buluşmasını ve Türk mutfağının “fine dining” düzeyinde tanıtımını desteklemekte; Bakanlığın yürüttüğü gastronomi odaklı tanıtım stratejileriyle uyumlu bir çerçeve sunmaktadır.

DWP & RSVP – Lüks Düğün Kongreleri

Dünyanın en büyük düğün organizatörleri, milyon dolarlık etkinlik planlayıcıları ve uluslararası ajansları Türkiye’de bir araya getiriyor. İstanbul, Antalya ve Bodrum’un lüks düğün turizminde bölgenin lider merkezleri haline gelmesini sağlıyor.

Uluslararası Sağlık ve Tıp Kongreleri

Özellikle estetik cerrahi, diş hekimliği, göz sağlığı ve spor tıbbı alanlarında yüzlerce uluslararası kongreye ev sahipliği yapılıyor. Bu etkinlikler, Türkiye’nin küresel sağlık turizmindeki yükselişini doğrudan destekliyor.

DÜNYADA İLK 5’E GİREN BÜYÜK FUARLAR

Hem uluslararası ölçekte bilinirlikleri hem de ziyaretçi profilleri ile Türkiye’yi küresel fuarcılıkta ilk sıralara taşıyan fuarlar ise şunlar;

EMITT – Doğu Akdeniz Uluslararası Turizm Fuarı (İstanbul)

2024 yılında EMITT’te, 95 ülkeden toplam 28 bin 815 ziyaretçi ağırlandı; fuarda yaklaşık 600’e yakın firma/katılımcı yer aldı.

Bu ziyaretçilerin büyük kısmı turizm sektörü profesyonelleri, tur operatörleri, uluslararası acente temsilcileri ve tatil arayan bireylerden oluşuyor. Bu durum, fuarların tatil amaçlı turistten öte, iş, tanıtım ve yatırım turizmi açısından da önemli olduğunu gösteriyor.

EMITT gibi dev fuarlar sayesinde, Türkiye’nin turizm sektörü yılın dört mevsimine yayılıyor; sadece yaz sezonuna bağımlı kalmadan, farklı zamanlarda da döviz girdisi sağlanabiliyor.

IDEF – Uluslararası Savunma Sanayi Fuarı (İstanbul)

100’den fazla ülkeden üst düzey savunma heyetlerinin katıldığı stratejik bir fuardır. Türkiye’nin savunma teknolojilerindeki ilerlemesini dünyaya gösteren bir vitrin niteliğindedir.

Uluslararası savunma sanayii sektörünü temsil eden IDEF’te 49 ülkeden, 1.491 firma/kurum sergi açmış; fuar geneli için 114 ülkeden 121 bin 753 ziyaretçi rakamı verilmiş.

Bu rakam, Türkiye’nin sadece turizm ya da kültür değil; savunma sanayii, teknoloji, ticaret gibi stratejik alanlarda da fuar-kongre altyapısıyla dünya ile rekabet edebileceğini gösteriyor.

Marble İzmir – Uluslararası Doğal Taş ve Mermer Fuarı

Dünyanın en büyük mermer fuarı olarak kabul edilir. Fuar, Çin, Hindistan, ABD ve Avrupa ülkelerinden yoğun katılım almaktadır. Türkiye’yi doğal taş sektöründe küresel bir merkez haline getirmiştir.

Marble İzmir 2024 organizasyonunda 77 bini aşkın ziyaretçi ve 1.000’i aşkın katılımcı firmayla güçlü bir sektör buluşması gerçekleşmiş, 20’den fazla ülkeden profesyonel satın almacılar İzmir’e gelmiştir.

Bu fuar, Ege Bölgesi’nin üretim ve ihracat gücünü sergilerken, İzmir’in kongre ve fuar turizmindeki konumunu da güçlendirmektedir.

Istanbul Jewelry Show – Uluslararası Mücevher Fuarı

İstanbul’da yılda iki kez düzenlenen Istanbul Jewelry Show, dünyanın önde gelen 5 mücevher fuarından biridir. 2024 Ekim edisyonunda 21 bin 831 ziyaretçi, 134 ülkeden katılım sağlarken, 1.000’in üzerinde marka, üretici ve tasarımcı ürünlerini sergilemiştir.

Yüksek alım gücüne sahip bu ziyaretçi profili; lüks oteller, restoranlar ve alışveriş merkezlerinde önemli harcama hacmi oluşturmakta, Türkiye’nin lüks turizm vizyonuna doğrudan katkı sağlamaktadır.

Automechanika Istanbul

Otomotiv satış sonrası endüstrisinin Avrupa–Orta Doğu–Kuzey Afrika hattındaki en büyük etkinliğidir. Automechanika Istanbul, yüzlerce global marka ve binlerce profesyonel iş insanını İstanbul’da buluşturur.

Automechanika Istanbul, otomotiv satış sonrası ve servis ekipmanları alanında Avrupa, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’nın en büyük buluşmalarından biridir. 2024 fuarında 35 ülkeden 1.450 katılımcı firma ve 60 bin 283 profesyonel ziyaretçi yer almıştır.

Bu etkinlik, sanayi ve iş turizmini bir araya getirerek, özellikle teknik delegasyonlar ve satın almacılar üzerinden İstanbul ekonomisine yüksek katma değer sağlamaktadır.

WorldFood Istanbul – Uluslararası Gıda Ürünleri ve Teknolojileri Fuarı

WorldFood Istanbul, Türkiye’nin gıda ve içecek sektörünün dünyaya açılan vitrini niteliğindedir. 2024’te 72 bin 864 ziyaretçi, 155 ülkeden misafir ve 43 ülkeden 1.276 katılımcı firma ile rekor bir buluşma gerçekleşmiştir.

Fuar, market zincirleri, otel ve restoran grupları, şefler ve perakende devleri için önemli bir tedarik ve iş geliştirme alanı oluştururken, gastronomi turizmine de dolaylı katkı sunmaktadır.

UNICERA – Seramik, Banyo, Mutfak Fuarı

UNICERA, seramik, banyo ve mutfak sektöründe Avrupa’nın önde gelen tasarım ve üretim fuarlarından biridir. Son edisyonunda 110’dan fazla ülkeden ziyaretçiyi ağırlamış; Türk seramik ve banyo markalarının küresel ölçekte tanınırlığını artırmıştır.

Yüksek tasarım standartları ve proje odaklı ziyaretçi profiliyle UNICERA, hem inşaat–gayrimenkul sektörünü hem de tasarım odaklı turizmi desteklemektedir.

Growtech – Antalya Tarım Teknolojileri Fuarı

Growtech, dünya çapında seracılık ve tarım teknolojileri alanında referans fuarlardan biridir. 2024 organizasyonunda 39 bin 575 uluslararası ziyaretçi ve 135 ülkeden katılım ile güçlü bir küresel ağ oluşturulmuştur.

Antalya’nın tarım potansiyelini, teknolojik kapasitesini ve lojistik avantajlarını ön plana çıkaran Growtech, turizm sezonu dışındaki dönemde kente ciddi ekonomik hareketlilik kazandırmaktadır.

GELECEĞİ ŞEKİLLENDİREN FESTİVALLER VE TEKNOLOJİ ORGANİZASYONLARI

TEKNOFEST - Türkiye’nin Teknoloji Vizyonunun Küresel Markası

TEKNOFEST, 2018’den bu yana Türkiye’nin Milli Teknoloji Hamlesi vizyonunu toplumla buluşturan, kısa sürede yalnızca ulusal değil uluslararası ölçekte de tanınan dünyanın en büyük havacılık, uzay ve teknoloji festivallerinden biri haline gelmiştir. İstanbul, Ankara, İzmir, Gaziantep, Samsun ve Adana gibi büyük şehirlerde düzenlenen festival bugüne kadar 10 milyonu aşkın ziyaretçiye ulaşarak küresel bir rekora imza atmıştır.

TEKNOFEST, yalnızca sahne gösterileri ve hava şovlarıyla değil; gençlere yönelik yarışmalarıyla da teknoloji üretimini teşvik eden bir yapıya sahiptir. Festival kapsamında her yıl;

·         Yapay zekâ,

·         Otonom araçlar

·         Siber güvenlik,

·         İHA ve SİHA tasarımı,

·         Model uydu,

·         Roket,

·         Akıllı şehirler,

·         Enerji teknolojileri,

·         Sağlıkta yapay zekâ,

·         Dijital oyun geliştirme gibi kritik alanlarda 40’ın üzerinde yarışma düzenlenmektedir.

Bu yarışmalara 2023’te başvuran takım sayısı 350 bini aşmış, bireysel katılım olarak ise 1 milyondan fazla genç teknoloji üretim süreçlerine dahil olmuştur. Dünya genelinde bu büyüklükte başka bir teknoloji yarışma ekosistemi bulunmamaktadır.

Ayrıca TEKNOFEST, şehir ekonomilerine sağladığı katkıyla da öne çıkmaktadır. Festivalin düzenlendiği illerde otel doluluk oranları belirgin şekilde yükselmekte, gastronomi ve ulaşım sektörleri canlanmakta, şehirlerin uluslararası tanıtımına güçlü bir katkı sunulmaktadır. Yabancı takım ve ziyaretçi katılımı her yıl artmakta, TEKNOFEST Türkiye’nin teknoloji kapasitesini ve yenilikçi vizyonunu dünyaya gösteren önemli bir marka değerine dönüşmektedir.

Bugün TEKNOFEST, yalnızca bir festival değil, Türkiye’nin teknoloji üreten bir ülke olduğunu gösteren stratejik bir vitrin niteliğindedir. Gençlerin ilgisini bilim, üretim ve yenilikçiliğe yönelten güçlü bir toplumsal hareket olarak Türkiye’nin küresel teknoloji iddiasını desteklemeye devam etmektedir.

GameX & GIST - Dijital Eğlence ve Espor Fuarları

Her yıl on binlerce genç katılımcıyı ağırlayan uluslararası platformlardır. Espor, oyun ve dijital eğlence sektörünü temsil ediyor. Genç, dinamik ve dijital Türkiye algısını güçlendiriyor. Bu organizasyonlar, Türkiye’yi aynı zamanda dijital göçebeler ve genç girişimciler için cazibe merkezi haline getiriyor. Türkiye’nin genç, dinamik ve dijital ekonomiye entegre yüzünü dünyaya tanıtıyor.

KÜLTÜREL VE EKONOMİK ETKİ

Bu organizasyonlara katılan kişiler sadece fuar alanında değil; otellerde, restoranlarda, alışveriş merkezlerinde, turistik merkezlerde, transfer ve tur hizmetlerinde ciddi harcamalar yapmaktadır. Böylece;

·         Turizmin 12 aya yayılması sağlanmakta

·         Döviz girdisi artmakta

·         Yerel ekonomi canlanmakta

·         Türkiye’nin marka algısı güçlenmektedir.

Bu da Türkiye’nin artık yalnızca “tatil ülkesi” değil; ticaretin, bilimin, diplomasinin ve inovasyonun sahnesi konumunda olduğunu göstermektedir.

Türkiye, son yıllarda fuar, kongre, zirve ve mega etkinliklerde ortaya koyduğu performansla yalnızca bir turizm ülkesi değil; kıtaların buluştuğu küresel bir çekim merkezi haline gelmiştir. “Nitelikli ziyaretçi – dört mevsim turizm” vizyonu doğrultusunda yürütülen çalışmalar, Türkiye’nin uluslararası organizasyonlardaki konumunu kalıcı biçimde güçlendirmektedir.

Bugün İstanbul, Antalya, İzmir ve Ankara;

·         Milyonlarca ziyaretçiyi fuarlarda ağırlayan,

·         Dünya liderlerini ve diplomatları küresel zirvelerde bir araya getiren,

·         Bilim insanlarını, akademisyenleri ve profesyonelleri uluslararası kongrelerde buluşturan,

·         Gençleri teknoloji festivallerinde bir araya getiren,

Dinamik, güvenli ve yüksek kapasiteye sahip merkezler olarak öne çıkmaktadır.

Türkiye’nin organizasyon ekosisteminin ulaştığı bu seviye; modern altyapının, güçlü ulaşım ağının, turizm sektöründeki deneyimin ve artan marka değerinin bir sonucudur. Fuar ve kongre turizminin sağladığı döviz girdisi, yüksek harcama potansiyeli ve yılın 12 ayına yayılan ekonomik katkı; ülkenin turizm gelirlerinde nitelik odaklı büyümenin somut göstergesidir.

Bu tablo, Türkiye’nin dünyaya verdiği mesajı netleştirmektedir:
“Türkiye sadece gezilen değil, aynı zamanda işin, bilimin, diplomasinin ve inovasyonun konuşulduğu küresel bir merkezdir.”

Önümüzdeki dönemde uluslararası kongrelerin, prestijli fuarların, diplomasi forumlarının ve teknoloji etkinliklerinin sayısının daha da artması; Türkiye’nin küresel ölçekteki görünürlüğünü ve rekabet gücünü pekiştirmeye devam edecektir.