Date: 28 Mayıs, 2025 Update: 01 Haziran, 2025
Silahlı kuvvetler arasındaki ilişkilerin ve iş birliğinin geliştirilmesi açısından büyük önem taşıyan konferansta, “Geleceğin Harekât Ortamında İnsansız Sistemlerin Kullanım Vizyonu” temasıyla insansız sistemlerin geleceğin askeri operasyonlarını nasıl etkileyeceği tartışıldı. Türkiye tarafından kurulması planlanan NATO İnsansız Sistemlere Karşı Koyma Mükemmeliyet Merkezi hakkında katılımcılara bilgi verildi. Ayrıca, Yunanistan tarafından NATO Deniz Önleme Operasyonel Eğitim Merkezi ve Bulgaristan tarafından Eylül 2025’te düzenlenecek NATO Acil Durum Yönetimi Tatbikatı hakkında sunumlar yapıldı.
Konferansın açılışında konuşan Genelkurmay Başkanı Orgeneral Metin GÜRAK, 18’inci Balkan Ülkeleri Genelkurmay Başkanları Konferansı’na İstanbul’da ev sahipliği yapmaktan büyük mutluluk duyduklarını dile getirdi. Hiçbir devlet ya da organizasyonun güvenlik tehditleriyle tek başına başa çıkamayacağını belirten Orgeneral GÜRAK, dost ve müttefik ülkeler arasındaki yakın iş birliğinin bu tehditlerin üstesinden gelmek için hayati önem arz ettiğini vurguladı.
“İçinde bulunduğumuz güvenlik ortamı, komşu ülkeler arasında güçlü iş birliği ve dayanışmayı gerektirmektedir. Güvenlik ve istikrarı sağlamak adına yüz yüze gerçekleştirilen temaslar ve ikili ya da çok taraflı toplantılar, iş birliğini artırmanın en etkili yollarından biridir. Bu güvenlik bağlamında, bölgemiz özel bir yere sahiptir. Balkan Ülkeleri Genelkurmay Başkanları Konferansı, kurulduğundan bu yana Balkanlar’da istikrarı, iş birliğini ve iyi komşuluk ilişkilerini destekleyen önemli bir platform olmuş; bölgenin barış ve istikrar alanına dönüşmesine katkıda bulunmuştur. Terörizm, vekalet savaşları, yıkıcı teknolojiler, gıda ve enerji güvenliği, iklim değişikliği, düzensiz göç, salgınlar ve jeoekonomik riskler gibi tehditler, ulusal, bölgesel ve küresel güvenliği zorlamaya devam etmektedir. Bu nedenle, küresel güvenlik ortamı her zamankinden daha karmaşık ve belirsiz hale gelmiştir. Aynı zamanda insansız sistemler ve yapay zekanın kullanımıyla beraber bir yandan daha karmaşık, asimetrik ve hibrit tehditlerle karşı karşıya kalırken bir yandan da güvenlik riskleri daha da çeşitlenmekte ve derinleşmektedir.
Belirsizlik ve öngörülemezlik ile şekillenmiş bir ortamda, ulusal güvenliği sağlamak her zamankinden daha zor bir hale gelmiştir. Silahlı kuvvetlerimiz, bu risk ve tehditleri ele almada önemli görevlerle karşı karşıyadır. Bildiğiniz üzere, tüm üye başkentler bu konferansa iki kez ev sahipliği yapmıştır. Bu süre zarfında, konferans çerçevesinde birçok önemli görev, eğitim ve tatbikat gerçekleştirilmiştir. Bu yılki konferans teması, Geleceğin Harekât Ortamında İnsansız Sistemlerin Kullanım Vizyonu olarak belirlenmiştir. Son yıllarda atılan vizyoner adımlar sayesinde Türkiye, bu alanda uzmanlığıyla sıkça tanınan bir ülke haline gelmiştir. Yarın, bu alanda lider şirketlerden biri olan Baykar’ı ziyaret etme fırsatımız olacak. Ayrıca, Türk Silahlı Kuvvetleri insansız sistemlere karşı koyma konusuna da büyük önem vermektedir. Bu bağlamda, NATO İnsansız Sistemlere Karşı Koyma Mükemmeliyet Merkezi’ne ev sahipliği yapmak için başvuruda bulunduk. Dost ve müttefik ülkelerle bu alandaki deneyimimizi paylaşmayı sabırsızlıkla bekliyor; bu önemli konuyla ilgili verimli tartışmalar gerçekleştireceğimize inanıyorum.”
Konferansta konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet YILMAZ, konferans boyunca ortaya konacak değerlendirme, öneri ve katkıların, Balkan ülkelerinde kalıcı barış, istikrar ve refaha hizmet edecek yapıcı sonuçlar doğurmasını temenni ederek, konferansa gözlemci olarak iştirak eden Slovenya ve Hırvatistan'ın, gelecek dönemde üye olarak katılım sağlamasını dilediğini belirtti. Dünyanın askeri teknolojilerde yaşanan hızlı dönüşümle birlikte yeni bir dönemin eşiğinde olduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz Türkiye'nin kendi savunma teçhizatı ihtiyaçlarımızı milli imkânlarla karşılamanın yanında dost ve müttefik ülkelerin de ihtiyaçlarına cevap verebilir noktada olduğunu ifade etti. "185 ülkeye ihraç edilmekte olan Türk savunma ürünleri ürün çeşitliliği 230’u aşmıştır. 2025 yılı Ocak-Nisan döneminde ihracatımız, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 67 artışla 2 milyar 238 milyon dolara ulaşmıştır. Hedefimiz en kısa zamanda 10 milyar dolar ihracatı aşarak, çift haneli ihracatı olan ülkeler arasına girmektir. Bu rakamlar bize savunma ve havacılığın sadece güvenlikle ilgili olmadığını, katma değeri yüksek bir ekonomi ve yüksek sosyal refah için de son derece kıymetli olduğunu göstermektedir. Bir taraftan da savunma sanayinde elde ettiğimiz bu yetkinlikleri, sivil endüstrilere de daha fazla transfer edip sadece güvenlik sağlamakla kalmayacağız, bu gelişmelerin ekonomik refaha, sosyal refaha dönüşümü anlamında da çabalarımızı sürdüreceğiz. Elde ettiğimiz bilgimizi, tecrübemizi ve teknolojimizi dostlarımızla paylaşmaya her zaman hazırız. Bu doğrultuda Türk Silahlı Kuvvetlerimiz ve Savunma Sanayimiz, Balkan ülkeleriyle iş birliğine her daim gönülden açıktır Milli savunma sanayimizi geliştirdikçe bölge ve dünya barışına vereceğimiz katkının da artacağına inanıyoruz. Her bakımdan ayrılmaz bir parçası olduğumuz Balkanlarda yapıcı, öncü ve tüm aktörlerle etkileşimi önceleyen rolümüzü muhafaza etmekteyiz. Türkiye NATO içindeki stratejik konumunu muhafaza etmeye de devam edecektir."
Konferans kapsamında Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen Silahlı Çatışma Hukuku Kursu, Özel Kuvvetler Eğitimi ve Bilgisayar Destekli Komuta Yeri Tatbikatı’nın sonuçları değerlendirildi. Önceki konferansta alınan kararlar doğrultusunda yapılan koordinasyon ve çalışma grubu faaliyetleri gözden geçirilirken, üye ülkelerin silahlı kuvvetlerinin katılımıyla düzenlenen kurs, eğitim ve tatbikat sonuçları ile yıllık raporlar onaylandı.
Gözlemci olarak katılan ülke temsilcileri ve NATO misafirlerinin değerlendirmeleri alınırken, üye ülkeler arasında askeri iş birliğini güçlendirme, mevcut iş birliği alanlarını genişletme ve yeni iş birliği fırsatları yaratma konusundaki kararlılık vurgulandı. 2026 yılında Yunanistan’ın ev sahipliğinde düzenlenecek 19’uncu konferansa kadar yapılması planlanan görevler belirlendi. Konferansın sonunda, üye ülke temsilcileri tarafından bölgesel iş birliğini vurgulayan ortak bildiri metni imzalandı. Konferansa katılan heyetler ayrıca ASFAT, Aselsan, BMC, Havelsan, MKE, Otokar, Roketsan, STM ve TUSAŞ kurulan stantları gezerek Türk savunma sanayi ürünleri hakkında bilgi aldı.