EN TR

Güncel Haber

Airbus Görünmez İHA LOUT`u İlk kez Tanıttı

On yıldan uzun süredir gizli bir proje olarak yürütülen ve düşük görünürlülük, elektromanyetik emisyon kontrolü ve elektronik harp gibi alanlarda bütünsel bir platform yaklaşımı sergileyen Düşük Radar Görünümlü İHA (Low-Observable UAV Testbed, LOUT) test aracı Airbus tarafından ilk kez basın mensuplarına tanıtıldı.

Tarih: 08 Kasım, 2019

Airbus, 5 Kasım'da şirketin Almanya Manching'de düzenlenen yıllık Ticari Medya Brifingi sırasında Düşük Radar Görünümlü İHA (LOUT) test aracını ilk defa basın mensuplarına tanıttı. Defence Turkey dergisinin de davetli olduğu yıllık basın gezisinde, Airbus, LOUT modelinin tanıtımını Airbus Savunma ve Uzay şirketinin tesislerindeki yankısız bir odada gerçekleşti. Çift motorlu, elmas şeklindeki, ses altı hızlarda uçan, silahlı bir insansız hava aracı olan Düşük Radar Görünümlü İHA (LOUT) test aracı, Airbus tarafından çok düşük gözlemlenebilirlik (Very low-observable, VLO) teknolojilerinin denenmesi ve doğrulanması maksadıyla geliştirildi. Dört ton ağırlığındaki LOUT test aracı yaklaşık 12m kanat açıklığına ve benzer bir uzunluğa sahip. İlk konsept çalışmaları Airbus'ın öz kaynaklarıyla 2007 yılında başlatılan LOUT'un geliştirme süreci ABD'nin gizli projelerini yürüttüğü "Skunk Works" benzeri bir yapıda devam etti. Şirketin 2010 yılında Almanya Savunma Bakanlığı ile yapmış olduğu anlaşma neticesinde çok düşük gözlemlenebilir yer test aracı olarak LOUT üzerindeki çalışmalara başlandı. Geniş bant görünmezlik teknolojilerinin geliştirilmesi için başlatılan çalışmalarda çok düşük gözlemlenebilir (VLO) platformlarda kullanılabilecek potansiyel malzeme çeşitleri ve konfigürasyonlara yönelik testler ve iyileştirmeler gerçekleştirildi. Geliştirme süreci sırasında birden fazla farklı konfigürasyonları değerlendiren Airbus, tasarım faaliyetlerine öncelikle 2 boyutlu planform değerlendirmeleri ile başladı, ardından 3 boyutlu tasarım sürecine geçildi ve en son olarak 3 boyutlu ölçek modeller yapılandırıldı. 2014 yılında en başarılı üç konfigürasyon üzerindeki çalışmalara başlandı ve ölçek modeller ile rüzgâr tünelinde gerçekleştirilen testlerin ardından 2015 yılında Airbus elmas şeklindeki model üzerinden geliştirme çalışmalarının devam etmesine karar verdi.

LOUT programı, simülasyon ve geliştirmeden üretim ve ölçüme kadar tüm yönleri kapsayarak, düşük gözlemlenebilirliğe bütünsel bir yaklaşım sergilemeyi amaçlamaktadır. LOUT test aracı elektronik harp ve elektromanyetik emisyon kontrolü de dahil olmak üzere görsel, akustik, radar (VHF'den Ka-Band'a kadar) ve kızılötesi sistemlere ve kara konuşlu tehditlere karşı düşük gözlemlenebilirlik sağlayacak şekilde tasarlanmıştır. Uçağın gövdesinin orta kısmında motorların arasında yer alacak şekilde her yönüyle gizli olarak tasarlanmış, dahili bir silah yuvası bulunmaktadır. Uçağın gövdesinin üst kısmında düşük radar kesit alanına sahip (RCS) iki adet Saptırıcısız Hava Alığı (Diverterless air inlet) bulunmaktadır; bununla birlikte aracın vektör kontrol (Thrust vectoring-TV) özelliği de bulunan egzoz nozzle'ı kara konuşlu sensörlere karşı uçağı gizlemek için düz olarak tasarlanmıştır. LOUT'da ayrıca, uçağın düşük gözlemlenebilirliğini etkilemecek şekilde tasarlanmış, çeşitli saydamlık teknolojilerinin özelliklerini test etmek amacıyla bir kokpit bulunmaktadır. Kanopi, yapısı itibariyle, elektro-optik sensörlerin kurulumunu temsil etmek için yerleştirilmiş olup uçağın insanlı kullanımına yönelik olarak tasarlanmamıştır. Düşük gözlenebilirliğe daha fazla katkıda bulunmak için, uçağın üzerinde bulunan yüzeyler arasındaki boşluklar minimuma indirgenmiş ve kaplama yüzeyindeki dalgalanmaları azaltıcı özel teknikler kullanılmıştır.

Üzerinde herhangi bir konvansiyonel uçuş kontrol yüzeyi bulunmayan LOUT modeli, 5 Temmuz 2017'de ilk uçuşunu yapan iki motorlu Airbus SAGITTA İHA ile dikkat çekici benzerlikler göstermekte. Airbus, insansız hava araçlarında kullanılacak ileri teknolojilerin demonstrasyonunu yapmak maksadıyla SAGITTA üzerindeki çalışmalarına 2010 yılında başladı. Proje, uçan-kanat konfigürasyonu için bir fizibilite çalışması olarak başlamış ve Münih ve Chemnitz teknik üniversiteleri, Alman Federal Silahlı Kuvvetler Üniversitesi (Universität der Bundeswehr), Ingolstadt Uygulamalı Bilimler Üniversitesi ve ve Alman Havacılık ve Uzay Merkezi (DLR) birlikte geliştirilmiştir. 3m kanat açıklığına sahip SAGITTA test aracı, Airbus'ın açıklamasına göre 1:4 ölçeğinde inşa edilmiştir, bu ölçüler 12m kanat açıklığı olan LOUT ile uyuşmaktadır.

LOUT programı, ise uçabilen bir test aracı ortaya çıkarmakdan ziyade düşük gözlemlenebilir teknolojileri geliştirmek ve anlamak için bir test platformu sağlamayı amaçlıyor. Program, radar ve kızılötesi görünürlüğün azaltması, radar emici malzemeler ve düşük görünürlülük yapısının test edilmesine ve ayrıca LOUT gibi bir tasarımların akustik özelliklerini analiz etmeye odaklanmaktadır. Airbus, sözleşme kapsamında LOUT üzerine yürüttüğü çalışmaların ve test sürecinin ilk fazının tamamlandığını açıkladı. Buna göre LOUT programından elde edilen teknolojik kazanımların, Eurofighter Typhoon Uzun Vadeli Evrim (Long-Term evolution, LTE) faaliyetleri sırasında ve Fransa, Almanya ve İspanya tarafından ortaklaşa geliştirilen Future Combat Air System (FCAS/SCAF) projesinde kullanılabileceği belirtiliyor.