Tarih: 25 Haziran, 2025 Güncelleme: 27 Haziran, 2025
Hollanda’nın diplomasi merkezi olarak bilinen Lahey, zengin tarihi, kültürel yaşamı, sanat dolu sokakları ve doğal güzellikleriyle dikkat çekiyor. Oldukça düzenli bir şehir olan Lahey sokakları NATO 2025 Zirvesi nedeniyle protestolara da sahne oluyor. Zirve nedeniyle son bir aydır yaşanan yol kapanmaları Zirvenin başlaması ile daha da artmış durumda. Schiphol Havalimanı ile Zirve alanı arasındaki güzergâhta ciddi trafik önlemleri alınmış olup bu kapsamda Schiphol-Lahey arası yaklaşık 60 km’lik otoyollar kısmen ya da tamamen trafiğe kapatılmış durumda.Zirve’nin yapıldığı World Forum’a çıkan yollar da yine trafiğe kapatılmış durumda. Belediye, protesto eylemleri için sadece iki alan belirlemiş durumda, Zirveye giderken bazı binalarda zirveyi protesto eden afişler dikkat çekiyor.
Hollanda kamu işleri kurumu (Rijkswaterstaat), insanlara mümkünse evden çalışmalarını önerirken ayrıca tren seferlerinde de aksaklıklar yaşandığı belirtiliyor. Lahey şehir merkezinde yaşam normal seyrinde devam etse de Zirve’nin düzenlendiği World Forum’a yakın mahallelerde ciddi kısıtlamalar uygulanıyor. Evlerinden çıkan vatandaşlar bazı yerlerde polis kontrol noktalarından geçmek zorunda. Bazı şirketler ile işyerlerinin ise zirve süresince evden çalışmaya geçtiği belirtiliyor.
Hollanda NATO 2025 Lahey Zirvesi için tarihinin en büyük güvenlik operasyonu olarak tanımlanan ‘Turuncu Kalkan’ (Orange Shield) Operasyonu’nu başlatmış durumda. Basına yansıyan bilgilere göre güvenlik önlemleri için zirve boyunca 27.000 polis ve 10.000 asker görev yapıyor. Zirvenin düzenlendiği World Forum çevresine 5 kilometrelik bir çit çekilmiş durumda, burada ayrıca 3 yeni geçici bina inşa edilmiş ve binaların tüm iç yapıları dinlemeye karşı yalıtımlı duvarlarla örülmüş. World Forum çevresindeki 16 km çapındaki hava sahası uçuşlara kapatılmış ve bölgeye hava savunma sistemleri konuşlandırılmış. Yine güvenlik maksatlı olarak Zirve alanında Wi-Fi yasaklanırken, 30 km uzunluğunda fiziksel haberleşme kabloları döşenmiş. Diğer yandan, Pro-Rus hacker saldırıları nedeniyle siber güvenlik önlemleri de alınmış. Zirve nedeniyle birçok lüks otel halka kapatılmış ve liderlere tahsis edilmiş.
Hollanda ev sahipliğinde 2014 yılında düzenlenen Nükleer Güvenlik Zirvesi için Hollandalı vergi mükelleflerinin cebinden 24 Milyon Euro çıkmıştı. Hollanda tarihinin en büyük güvenlik operasyonuna sahne olan NATO 2025 Lahey Zirvesi’nin ise ondan en az 6 kat daha büyük ve kapsamlı olduğu dolayısıyla vergi mükelleflerine toplam maliyetinin 180 Milyon Euro’yu aşabileceği değerlendiriliyor.
24 Haziran 2025 günü başlayan NATO Zirvesi’nin ilk gününde NATO Genel Sekreteri Mark RUTTE, sabah saatlerinde Public Forum)da konuşma yaptı ardından NATO Summit Defence Industry Forum)da NATO Üyesi ülkelerin Savunma Bakanları ve Savunma Sanayi temsilcileriyle buluştu. Genel Sekreter RUTTE, öğleden sonra ise Avrupa Birliği (AB) ve Ukrayna heyetleri ile görüştü. Akşam yemeğinde Hollanda Kralı Willem-Alexander ve Kraliçe Maxima, Zirveye katılan tüm liderleri Huis ten Bosch Sarayı’nda ağırladı. Aynı saatlerde, NATO Dışişleri Bakanları Ukrayna üzerine bir toplantı yaparken Savunma Bakanları da bir çalışma yemeği düzenledi.
Zirvenin en kritik günü 25 Haziran günü ise Savunma Sanayi Başkanı Haluk GÖRGÜN Public Forum’ da panelist olarak yer aldı. Savunma Sanayi Başkanı Haluk GÖRGÜN, resmi Twitter hesabından yaptığı kısa açıklamada “NATO Zirvesi çerçevesinde, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin davetiyle “Müttefik Bir Savunma Sanayi Tabanı İnşa Etmek (Building an Alliance Defence Industrial Base)” başlıklı panele; Belçika Savunma Bakanı Theo Francken, Hollanda Savunma Bakanı Ruben Brekelmans ve Letonya Savunma Bakanı Andris Sprūds ile birlikte katıldık. Panelde, savunma sanayiinde üretim kapasitesinin artırılması, ortak standartların geliştirilmesi ve teknoloji paylaşımının önemi üzerine görüşlerimizi paylaştık. Türkiye olarak, yalnızca üretim yapan değil; aynı zamanda müttefik sistemlerle tam entegre çalışabilen, stratejik derinliğe sahip bir savunma sanayii vizyonuyla bu sürece aktif katkı sunmaya hazır olduğumuzu ifade ettik. Geleceğin güvenliği ve dayanıklı üretim altyapısı, ortak akıl ve güçlü iş birliğiyle mümkündür. Millî Ar-Ge kabiliyetlerimizle, NATO’nun ortak caydırıcılığına katkı sağlayan kilit aktörlerden biri olmaya devam ediyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
10:30 – 13:00 saatleri arasında ise NATO’nun 32 lideri Kuzey Atlantik Konseyi'nde bir araya geliyor. Hollandalı mükellefleri bir dakikalık maliyetinin 1 Milyon Euro olduğu belirtilen Kuzey Atlantik Konseyi’nde: Yeni NATO stratejileri, İran-İsrail gerilimi, Gazze ve Ukrayna’daki savaşlar ile ABD Başkanı Donald TRUMP’ın talep ettiği savunma harcamalarının Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYİH)’larının %5’e çıkarılması önerisinin gündeme gelmesi bekleniyor. TRUMP, NATO müttefiklerinden savunma harcamalarını GSYİH’lerinin % 2’lik mevcut hedeften %5’e çıkarmalarını talep etmiş, harcama hedeflerini karşılamayan ülkelerin savunulup savunulmaması gerektiğini sorgulamış ve hatta ittifaktan ayrılma tehdidinde bulunmuştu. Toplantı sonrası, RUTTE ve bazı liderlerle basın toplantısı yapması ardından delegasyonların ülkelerine dönmeleri bekleniyor. NATO Genel Sekreteri RUTTE saat 14:00’da ise bir Basın Konferansı düzenleyecek ve zirvenin sonuç değerlendirmesinde basın mensuplarıyla bir araya gelecek. Zirvede ayrıca Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN’ın da öğleden sonra bir basın toplantısı düzenlemesi bekleniyor.