EN TR

Haber

Türkiye ve Stinger MANPADS Füzesi

Tarih: 04 Eylül, 2020

Hatırlanacağı üzere Türkiye’nin %40.5 ile en büyük katılımcı olduğu Stinger Hava Savunma Güdümlü Füze Sistemi Avrupa Ortak Üretim Programı kapsamında ilk aşamada TSK için 4.800+ adet Stinger füzesi tedarik edilmiş ve Stinger’in fırlatma ve uçuş motorlarından oluşan sevk sistemi Roketsan tesislerinde imal edilmiştir. Stinger Avrupa Ortak Üretim Programı kapsamında Stinger Füzelerinin hem kızılötesi, hem de morötesi algılama yeteneğine sahip Arayıcı Başlığı da içeren Güdüm Takımı Aselsan tarafından üretilmiştir. Stinger Güdüm Takımı; Güdüm Elektroniği ve Arayıcı Başlıktan oluşmaktadır.

ABD Hükümetinden 1988 yılında alınan lisans altında hayata geçirilen Stinger Avrupa Ortak Üretim Programı kapsamında Roketsan teslimatlara 1991 yılının ikinci yarısında başlamış ve Aralık 1999 tarihine kadar 12.692 adet Stinger sevk sistemi Konsorsiyum’un Ana Yüklenicisi Dornier firmasına teslim edilmiştir. MSB’nın ilave Stinger ihtiyacına cevaben Temmuz 2000’de yaklaşık 1.000 adetlik ilave Stinger ihtiyacı tanımlanmış ve 2001 yılında imzalanan ek sözleşme altında teslimatlar 2003 yılında tamamlanmıştır.

Son dönemde Suriye’de icra edilen sınır ötesi operasyonlarda kullanılan Stinger füzelerinin yerini doldurmak üzere 2020 yılı ilk yarısı içinde MSB Dış tedarik Dairesi Başkanlığınca ABD’nden 250 adet Stinger tedarik etmek üzere bir çalışma başlatılmıştır. Edindiğimiz bilgiye göre gerek Suriye’deki operasyonun durması ve sonradan ortaya çıkan söz konusu ihtiyaç için bütçede önceden kaynak ayrılmaması, gerekse PORSAV/SUNGUR Sisteminin teslimat aşamasına gelmesi nedeniyle bu alıma gerek olmayabileceği değerlendirilmektedir. Ancak yine de Aralık 2020’de Raytheon ile Stinger tedarikine yönelik bir sözleşme imzalamayı planlayan ABD Hükümetinin siparişine FMS kanalıyla dahil olabilmek için Türkiye’nin en geç Ekim 2020’de ilave 250 adetlik Stinger alımı için sipariş vermesi gerekmekte. Siparişin Stinger füzesinin en yeni sürümü olan ve yaklaşmalı tapaya sahip yeni harp başlığı, hedef tespit cihazı (İHA hedeflerine karşı), yeni uçuş motoru ve gaz jeneratörü kartuşuna sahip FIM-92J MANPADS modeli kapsaması bekleniyor.

Stinger Avrupa Ortak Üretim Programı altında Avrupa Stinger Proje Grubunca FIM-92A Stinger Basic (Stinger Esas), FIM-92B Stinger POST (Pasif Optik Arayıcı Sistemi/Passive Optical Seeker Head), FIM-92C Stinger RMP (yeniden programlanabilme kabiliyeti sınırlandırılmıştır) ve FIM-92D/E Stinger RMP Blok 1 modelleri üretilmiştir. KKK envanterinde IR güdümlü Stinger Basic, IR+UV algılayıcılı Stinger POST ve gelecekteki tehditlere göre programlanabilir kabiliyetteki Stinger RMP (Yeniden Programlanabilir Mikro İşlemci) modellerinin yanı sıra  belli sayıda Stinger RMP Blok 1 modeli füzelerin de yer aldığını değerlendirmekteyim. Stinger Avrupa Ortak Üretim Programı altında üretimine 1998 yılında başlanılan Stinger RMP Blok 1 füzeleri ring lazer jiroskop tabanlı dönü sensörüne ve lityum bataryaya sahiptir.

Pasif IR/UV Arayıcı Başlığa (‘rosette scan’ tipi tarama paternine sahip başlıkta kızılötesi dedektöre ilaveten morötesi dedektör de yer almakta) sahip 3’üncü nesil bir MANPADS olan Stinger Silah Sistemi; Füze Atımı, İç İrtibat Kablosu, IFF Sorgulayıcı, Batarya Soğutma Birimi, Ayrılabilir Kundak ve Yeniden Programlanabilen Mikro İşlem Modülü’nden meydana gelmektedir. 3kg ağırlığında harp başlığına sahip olan At-Unut tipindeki Füzede arayıcı başlığın soğutulması Argon gazı ile sağlanmaktadır. Açık kaynaklarda etkili menzili 6km, azami menzili 8km (eğer füze hedefe çarpmaz ise zaman saati 17’nci saniye sonunda harp başlığını infilak ettirmekte ve böylece füze kendi kendini imha etmektedir), azami angajman yüksekliği 4.8km olarak verilen FIM-92C Stinger RMP Füze Sistemi’nin ağırlığı 15.73kg (füzenin ağırlığı 10.13kg), uzunluğu 1.52m, çapı 70mm ve uçuş hızı 2.2+ Mach (füzenin azami süratinin uçuş anında birkaç saniyeliğine 2.6 Mach sürate erişebildiği iddia edilmekte)’dır. Stinger Füzesinin raf ömrü açık kaynaklarda 10 yıl olarak geçmektedir. KKK envanterinde bulunan Stinger RMP füzelerinde Stinger Basic modelinden farklı olarak IFF teçhizatı monte edilmemiştir. 

TSK’nin Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi ihtiyacının karşılanması amacıyla başlatılan Kaideye Monteli Stinger (KMS) Projesi çerçevesinde 9 Kasım 2001’de Aselsan ile imzalanan sözleşme altında Stinger Füzesi atma kabiliyetli 70 Atılgan (M-113A2 ZPT üzerine monteli, atışa hazır sekiz Stinger Füzesi) ve 88 Zıpkın KMS (Land Rover Defender 130 TTA üzerine monteli, atışa hazır dört Stinger Füzesi) Sistemi tedarik edilerek TSK hizmetine girmiştir. KMS Sistemleri, Hava Savunma Erken İkaz ve Komuta Kontrol Sistemi (HERİKKS)’ne bağlı olarak çalışabilme kabiliyetine sahiptir. Milli MANPADS PORSAV’ın zaman içinde TSK envanterindeki KMS Sistemlerine ve Taarruz Helikopterlerine de entegre edilmesi bekleniyor.